Rafał z Tarnowa (syn protoplasty rodu Spycimira) w 1349 roku ożenił się z dziedziczką Wielowsi Dzierżką i wkrótce sprowadził się w strony małżonki. Posiadłość dziedziców stopniowo rozrastała się: w 1365 roku zakupiono Trześń i Rzochów, zaś w 1375 roku przejęto Sielec i Sobów. W 1397 roku Jan Tarnowski zakupił Kościelów, Biały Bór oraz wziął w zastaw Jaślany. Praprawnuk pierwszego Tarnowskiego na ziemiach tarnobrzeskich – Jan Spytek Tarnowski odkupił od Andrzeja z Ossolina Borów i Dzików wraz z istniejącym od XIV wieku dworem wieżowym i fortalicją. Spytek Tarnowski, za zasługi dla tronu, był obdarzony wieloma godnościami – jedną z nich była czteromiesięczna wizyta rodziny królewskiej w Wielowsi.

Za panowania syna Spytka – Stanisława (1514–1568) w Tarnowie rozegrały się wydarzenia, które w dużej mierze zdeterminowały późniejsze powstanie Tarnobrzega: w większej gałęzi rodziny Tarnowskich skupionych wokół Tarnowa zmarli kolejno: hetman Jan Amor Tarnowski (1561), kilka lat później jego jedyny syn Jan Krzysztof. Dziedzictwo przeszło w ręce Zofii – siostry ostatniego Leliwity w Tarnowie. Zofia została wydana za mąż za księcia Konstantego Wasyla Ostrogskiego, a gród Tarnowskich w Tarnowie przeszedł w ręce innego rodu. W 1570 roku rozpoczęła się „wojna tarnowska”, która nie zakończyła sporu o tarnowski majątek. Dopiero Sejm Obojga Narodów rozwiązał kwestię schedy, nakazując Leliwitom wieczyste milczenie w sprawie Tarnowa.

Syn Stanisława, również Stanisław (1541-1609) również posiadał rozliczne zasługi dla monarchów Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy (to właśnie Król Zygmunt III Waza wydał akt lokacyjny Nowego Tarnowa, czyli Tarnobrzega). Syn Stanisława, Michał Stanisław (1590-1654) wykorzystał dokument uzyskany przez ojca i w latach 20 i 30 XVII wieku rozpoczął budowę miasta Tarnobrzega: wykarczował las, wytyczył rynek, ulice i działki. Na rynku wybudował pierwszy ratusz, zapoczątkował rozbudowę fortalicji dzikowskiej, a także budowę kościoła w Miechocinie. Jednakże Potop szwedzki skutecznie zahamował dalszy rozwój miasta. Dopiero jego następca – Jan Stanisław (1646-1676) ufundował klasztor oo. Dominikanów w Tarnobrzegu (klasztor wzniesiono aby opiekować się cudownym obrazem Matki Boskiej Dzikowskiej). Kolejni Tarnowscy – Michał Jacek i Józef Mateusz nie zapisali się w dziejach niczym szczególnym, poza zawiązaniem za czasów Józefa Mateusza konfederacji generalnej – tzw. Konfederacji Dzikowskiej – w obronie Stanisława Leszczyńskiego. Kolejny Leliwita na Dzikowie – Jan Jacek (1720-1807) wraz z bratem Rafałem (1741-1803) rozpoczął rozbudowę zamku w stylu późnego baroku. Oni także przystąpili w 1761 roku do rozbudowy kościoła parafialnego w Miechocinie. W tym czasie Tarnowscy oddali sprawy handlowe w mieście w arendę w ręce Żydów, którzy w tym czasie byli już zorganizowani w Tarnobrzegu, w gminę żydowską. Kolejny Tarnowski, Jan Feliks (1777-1842) zasłynął stworzeniem w Pałacu Dzikowskim bogatych zbiorów złożonych z kolekcji malarstwa, biblioteki i archiwum rodowego. Ostatecznie też przebudował siedzibę Tarnowskich, w stylu neogotyku angielskiego, nadając jej charakter rezydencji-muzeum. Ostatnimi panami na Dzikowie zostali Jan Zdzisław (1862-1937) i Artur (1903-1984).